Op 1 januari 2014 werden de meeste bepalingen Verordening (EU) Nr. 575/2013 van 26 juni 2013 betreffende prudentiële vereisten voor kredietinstellingen en beleggingsondernemingen van kracht. De dag ervoor diende Richtlijn 2013/36/EU van 26 juni 2013 betreffende toegang tot het bedrijf van kredietinstellingen en het prudentieel toezicht op kredietinstellingen en beleggingsondernemingen in de nationale wetgeving van de lidstaten van de Europese Unie te zijn omgezet. Deze implementatie deadline heeft Nederland niet gehaald. CRR en CRD IV vormen tezamen genomen de Europese omzetting van het Bazels kapitaal- en liquiditeitsakkoord van 2010 (hierna: Bazel III). Deze grootscheepse aanpassing van de Europese en Nederlandse regelgeving voor banken en beleggingsondernemingen is een alomvattende respons op de tijdens de crisis in de financiële markten geïdentificeerde tekortkomingen in de toezichtregels en het uitgeoefende toezicht. CRR en CRD IV vormen tezamen ook een belangrijk compartiment van het Europese Single Rule Book.

As the sovereign debt crisis further developed in Europe in the autumn of 2011, European lawmakers where required to address the impact bank failures could have on the deteriorating financial position of certain member states. The agreed upon strengthening of the resilience of banks by increasing the capital base as followed from the Basel III accord9, was to be introduced at a quicker pace than followed from the ordinary law making process to implement Basel III in Europe. The initial proposals for the CRD IV legislation package were only published a few months before the sovereign debt crisis spun off. The debate on that comprehensive CRD IV proposal of the European Commission was only in an early stage. At the same time, it became clear that banks in the Eurozone (and in other parts of the European Union) faced significant constraints as regards certain sovereign debt positions.

"Since their adoption in 2006, Directives 2006/48 and 2006/49 have been amended numerous times. Some of the amendments were already in contemplation prior to the initial adoption, and formed part of the routine legislative program of the European Commission. A significant portion of the amendments were introduced as responses to the financial crisis which has unfolded since summer 2007. The two Directives are increasingly together referred to as the Capital Requirements Directive, or ""CRD"". The CRD is the most significant piece of European legislation adopting Basel II, the capital accord for banks established in 2004 by the Basel Committee on Banking Supervision (BCBS)"

Na het omvallen van Lehman Brothers in september 2008 kwamen de initiatieven tot aanpassing van het toezicht op banken in een stroomversnelling. Het is in die periode dat de politiek en de toezichthouders op de financiële sector concludeerden dat het Bazel II akkoord van 2004 alweer moest worden herzien. Ter invoering van nieuwe regels voor, onder meer, securitisaties, concentratierisico en de erkenning van hybride kapitaalinstrumenten stelde Europa in 2009 CRD II vast. Deze aanpassingen van de bankenrichtijn van 2006 hielden geen verband met de herziening van Bazel II. In de zomer van 2009 publiceerde het Bazels Comité voor Bankentoezicht (hierna: Bazels Comité) allereerst voorstellen voor herziening van de solvabiliteitseisen voor het marktrisico, dat wil zeggen het risico van verliezen op posities die banken in hun handelsportefeuille hielden. Dit Bazel 2.5 akkoord is in Europa begin 2011 geïmplementeerd door invoering van de zogenaamde CRD III richtlijn van eind 2010. Na voorbereidingen in 2009 en 2010 is het Bazel III akkoord uiteindelijk vastgesteld in december 2010. Bazel III beoogt in een overgangsperiode van acht jaar ingaande 1 januari 2013 geleidelijk aan de eisen voor bankkapitaal en het weerstandsvermogen van banken te verhogen en een internationaal uniforme regeling voor het beheersen van liquiditeit te introduceren.